"Les Ballets Russes"
Door de bloei van de kunst in Rusland kon impresario Serghe Diaghilev vanaf ongeveer 1906 Russische dans, beeldende kunst en muziek in West Europa (vooral Parijs) introduceren. Hij bracht veel kunstenaars en kunst van Rusland naar Frankrijk, Italië en Engeland.
Het Russisch ballet werd in West Europa vooral beroemd door het zeer hoog technisch nivo van de dansers, de grote vitaliteit van de Russische dans vergeleken bij de westerse dansgezelschappen en de choreografische kwaliteit.
In 1909 werd de eerste klassieke balletvoorstelling in Parijs gegeven. Opgevoerd werden het ballet Prins Igor, Les Sylphides, Cléopâtra, Le Festin, Le Pavillon d'Armide, Ivan de Verschrikkelijke, Russlan en Ludmilla. De voorstellingen waren een groot succes. De producties werden spoedig bekend onder de naam Ballets Russes.
Diaghilev zorgde ervoor dat het ballet een zelfstandige kunstvorm werd, die ondersteund werd door andere kunstvormen. Hiervóór was ballet nog vaak een gedanste illustratie van een verhaal bijvoorbeeld in operavorm. Het decor en de kleding kregen ook een eigen status binnen de nieuwe producties.
Het eerste seizoen van de Ballets Russes in Parijs in 1909 was zeer succesvol en presenteerde artistiek en technisch hoogwaardige danskunst. Zowel de choreografie als de muziek en het décor en kostuumontwerp waren vernieuwend vergeleken bij de klassieke dans van de 19e eeuw. Nieuwe stromingen als het Constructivisme werden bewust zowel in de choreografie, het toneelbeeld als in sommige kostuums toegepast.
In de choreografie bracht Michael Fokine ook een nieuwe, expressionistische stijl, waarin het gevoel en de directe uiting hiervan een belangrijke plaats innamen.
Het gezelschap bestond o.a. uit sterdansers zoals o.a.Vaslav Nijinski en Anna Pavlova
In 1913 ging het Ballets Russes gebruikmaken van het nieuwe Théâtre des Champs-Elysées in Parijs. Het beroemd geworden ballet “Le Sacre du Printemps” (met muziek van Igor Stravinsky, choreografie van George Balanchine) werd toen voor het eerst op de planken gebracht. Voor het publiek was dit ballet erg schokkend en men protesteerde zo heftig dat zelfs de politie voor orde moest komen zorgen. Het moreel van het Franse publiek kon toen nog niet tegen de expressionistische, vernieuwende wijze waarop bepaalde thema’s zoals heidense rituelen en de opzwepende ritmische muziek gebracht werden. Le Sacre du Printemps wordt nu echter als een van de meesterwerken van de kunstgeschiedenis beschouwd.
Ook het ballet “Parade”, in 1917 in opdracht van Diaghilev en het Ballets Russes door vooraanstaande moderne kunstenaars zoals Jean Cocteau (libretto), Leonide Massine (dans), Eric Satie (muziek), en Pablo Picasso (toneelbeeld, kostuums)gecreëerd, wordt nu als een van de meest belangrijke vernieuwingen in de podiumkunsten beschouwd. Met dit werk plaatste het Ballets Russes zich tussen de vernieuwers van de kunst en maatschappij in.
Na 1929
De originele Ballets Russes werdt na de dood van Diaghilev in 1929 opgeheven.
Het 20-jarig bestaan van dit gezelschap in het begin van de 20e eeuw heeft een zeer belangrijke rol gespeeld in de verder ontwikkeling van zowel de danskunst in het bijzonder als van de podiumkunsten in het algemeen. Belangrijke aspecten hiervan zijn de rol van de podiumkunsten in de sociale vernieuwingen in de maatschappij, en de geïntegreerde samenwerking van verschillende moderne kunstvormen in nieuwe producties.
In 1923 al werd de Ballets Russes het officiele dansgezelschap van de Opera van Monte Carlo. Men ging dus verder als Les Ballets Russes de Monte Carlo.
Een tweede gezelschap, genaamd Original Ballet Russe, werd ook opgericht. Er was jarenlang touwtrekkerij tussen deze twee gezelschappen om de naam en om mederwerkers.
Amerika
Het Ballets Russes de Monte Carlo trad in 1938 voor het eerst in Amerika (New York) op. Men wilde toen zowel in Amerika als in Europa actief zijn, maar het begin van de tweede wereldoorlog in 1939 bracht daar verandering in. Men week uit naar Amerika en het Ballet Russes zou nooit meer in Europa optreden gedurende haar 25-jaar bestaan na 1939.
Vanaf 1939 tot haar laatste voorstellingen in 1962 zou de Ballets Russes tournees verzorgen in Amerika, Zuid-Amerika en Canada.
Het Ballets Russes heeft tijdens haar bestaan voor een ware revolutie in de kunst gezorgd. Zij nam kunstontwikkelingen op als neo-klassicisme, cubisme, constructivisme, expressionisme in zowel de beeldende kunst als in de choreografie, de muziek en het toneelbeeld, maar zorgde vooral in de danskunst zelf ook voor nieuwe ontwikkelingen door tientallen jaren lang baanbrekend werk te vertonen. Zij bracht de beroemdste kunstenaars in dans, beeldende kunst, muziek en theater samen.
Zij zorgde ervoor dat de danskunst een meer toegankelijke en populaire kunstvorm werd voor het brede publiek, en heeft vele generaties kunstenaars en kunstliefhebbers geïnspireerd door haar voorbeeld.
Links:
http://home.hccnet.nl/att.leurs/kbt%20218.html
www.cndp.fr/balletrusse/intro.htm
http://digilib.nypl.org/dynaweb/lead/nypl/dandenha/@Generic_BookTextView/190;pt=136
www.havovwo.nl/vwo/vck/bestanden/vck03ijopg.pdf
www.digischool.nl/ckv2/moderne/russes/ballets_russes.htm
Geen opmerkingen:
Een reactie posten